Tüm zamanların en başarılı fon yöneticilerinden biri olarak kabul edilen Peter Lynch, 1977-1990 yılları arasında yönettiği Fidelity Magellan Fonu ile yıllık ortalama %29 gibi inanılmaz bir getiriye imza attı. Onu bir efsane yapan şey ise, bu başarıyı karmaşık formüllerle değil, herkesin anlayabileceği, sağduyuya dayalı basit kurallarla elde etmesiydi.
Lynch, bireysel yatırımcının Wall Street profesyonellerine karşı önemli avantajlara sahip olduğuna inanıyordu. Peki, bu avantajları kullanarak başarıya ulaşmanın sırrı neydi? İşte Peter Lynch’in yatırım yaparken uyguladığı o meşhur “3 Altın Kuralı”.
Kural 1: Bildiğine Yatırım Yap (Invest in What You Know)
Lynch’in felsefesinin temel taşı budur. Bu ilke, sadece sevdiğiniz markaları satın almaktan çok daha derin bir anlama gelir: Kendi profesyonel veya gündelik hayatınızdaki uzmanlığınızı bir yatırım avantajı olarak kullanmak.
“Eğer bir şirketin hikayesini bir çocuğun anlayacağı şekilde basitçe anlatamıyorsanız, o şirkete yatırım yapmamalısınız.” – Peter Lynch
Lynch’e göre, bir doktor sağlık sektöründeki gelişmeleri, bir mühendis endüstri şirketlerindeki potansiyeli veya bir teknoloji meraklısı yazılım firmalarındaki trendleri, en iyi Wall Street analistinden bile daha önce ve daha iyi fark edebilirdi.
En ünlü örneklerinden biri, eşi Carolyn sayesinde keşfettiği Hanes şirketidir. Eşinin süpermarkette satılan L’eggs marka külotlu çorapların kalitesinden ve pratikliğinden ne kadar etkilendiğini görmesi üzerine şirketi araştırmaya başlayan Lynch, Hanes’e yaptığı yatırımla servetini katlamıştır. Kısacası, çevrenize bakın, anladığınız ve inandığınız işlere yatırım yapın.
Kural 2: Piyasa Karmaşasını Görmezden Gel (Ignore the Market Noise)
Finansal piyasalar kısa vadede kaotik ve tahmin edilemez olabilir. Medyadan gelen olumsuz haberler, analistlerin karamsar tahminleri veya ani fiyat düşüşleri, birçok yatırımcıyı paniğe sürükleyebilir. Peter Lynch’e göre ise başarılı bir yatırımcının en önemli organı midesidir; yani bu dalgalanmalara dayanma ve panikle satış yapmama gücü.
Onun mottosu şuydu: “Neye sahip olduğunu ve neden sahip olduğunu bil.”
Eğer bir şirkete neden yatırım yaptığınızı (Kural 1’deki gibi) sağlam gerekçelere dayandırdıysanız, kısa vadeli piyasa gürültüsünün uzun vadeli potansiyeli gölgelemesine izin vermemelisiniz. Lynch, günlük fiyat hareketlerini takip etmek yerine, yatırım yaptığı şirketlerin temel hikayesinin değişip değişmediğine odaklanırdı.
Kural 3: Küçük Şirketlerde Büyük Fırsatları Ara (Look for Big Opportunities in Small Companies)
Lynch, bir yatırımın değerini 10’a katlaması anlamına gelen ve kendisinin popülerleştirdiği “tenbagger” hisselerini bulma ustasıydı. Ona göre bu tür fırsatlar, genellikle Wall Street’in radarının dışında kalmış, henüz keşfedilmemiş küçük ve orta ölçekli şirketlerde gizliydi.
Büyük ve köklü şirketlerin (dev tankerler gibi) hızla büyümesi zordur. Ancak küçük ve çevik şirketler (sürat tekneleri gibi), doğru bir ürün veya hizmetle pazarda hızla büyüyerek yatırımcısına muazzam getiriler sunabilir. Bu kural, bireysel yatırımcının bir diğer avantajını vurgular: Profesyonel fon yöneticileri genellikle büyük şirketlere odaklanmak zorundayken, bireysel yatırımcılar bu gizli kalmış cevherleri keşfetmek için daha fazla esnekliğe sahiptir.
Kaynakça:
Bu içerik, editörlerimiz tarafından hazırlanmıştır. Bu kurallar ve felsefeler, Peter Lynch’in “Borsada Tek Başına” (One Up on Wall Street) ve “Borsayı Yenmek” (Beating the Street) adlı kitaplarından derlenmiştir. Ayrıca Fidelity’nin resmi yayınları ve çeşitli finansal haber kaynaklarından faydalanılmıştır.
